Jedną z najkorzystniejszych form opodatkowania podatkiem dochodowym jest podatek ryczałtowy. Mogą z niego korzystać Przedsiębiorcy prowadzący określoną w przepisach działalność. Podatek ryczałtowy charakteryzuje się tym, że podstawą jego wyliczenia stanowi przychód pomniejszony wyłącznie o składki społeczne ZUS, a wartość podatku jest określony ustawowo w zależności od rodzaju działalności. Podstawy podatku nie pomniejsza się o żadne inne koszty wydatków poczynionych w ramach działalności gospodarczej. (Rozliczenie podatku VAT jest zupełnie inną kwestią, niezależną od sposobu opodatkowania podatkiem dochodowym, o którym tu mowa) Podatek ryczałtowy zatem najbardziej opłaca się Przedsiębiorcom, którzy mają niskie koszty działalności, czyli np. tym, którzy świadczą usługi osobiście. Podatek ryczałtowy co do zasady może być mniej korzystny dla Przedsiębiorców prowadzących działalność handlową lub zatrudniających pracowników. Należy jednak zwrócić uwagę, że dla niektórych rodzajów działalności Ustawodawca określił inną wysokość ryczałtu dla podmiotu działającego indywidualnie i dla takiego, który zatrudnia pracowników.
W przypadku przedsiębiorców świadczących różne usługi, które objęte są zgodnie z ustawą różnymi stawkami podatkowymi podatek liczony jest każdorazowo wg stawki określonej w przepisach, a składki społeczne ZUS odliczane są od przychodów proporcjonalnie.
Przykład: Przedsiębiorca płaci pełne składki na ubezpieczenie społeczne, które wynoszą 1211,28 zł miesięcznie. Płaci także składkę zdrowotną w wysokości 335,94 zł miesięcznie. W danym miesiącu wystawił dwie faktury: za Prowadzenie szkolenia (PKD 85.59B – podatek ryczałtowy 8,5%) w kwocie 1000,00 + vat oraz za Adaptacje systemu informatycznego (PKD 62.01.Z podatek ryczałtowy 12%) w kwocie 5000,00 + vat.
Wyliczenie podatku:
- Podatek od faktury za szkolenie:
(1000-(1000/6000)*(1211,28+0,5*335,94))*8,5%=(1000-229,88)*8,5%=65,46
Podatek od faktury za adaptację systemu
- (5000-(5000/6000)*(1211,28+0,5*335,94))*12%=(5000-1149,38)*12%=462,08
Łączny podatek dochodowy za miesiąc 65,46 + 462,08=527,54 zł
Należy jednak pamiętać, że nie jest dopuszczalne łączenie w ramach jednej działalności (jednego Przedsiębiorstwa) podatku ryczałtowego z inną formą opodatkowania podatkiem dochodowym. Jeśli Przedsiębiorca jest np. programistą (PKD 62.01.Z) i w ramach prowadzenia działalności świadczy inne usługi lub prowadzi handel, który nie uprawnia go do opodatkowania podatkiem ryczałtowym nie może korzystać z ryczałtu.
Zagadnienia związane z podatkiem ryczałtowym określa Ustawa z 20 listopada 1998 roku z późniejszymi zmianami. Tekst ujednolicony: [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19981440930/U/D19980930Lj.pdf]
We wspomnianej ustawie w Art. 12 wymienione są stawki podatku ryczałtowego oraz rodzaje usług nimi objęte. Na szczególną uwagę zasługuje rozgraniczenie stawki podatku za przychody osiągane w zakresie wolnych zawodów. Wolne zawody zostały zdefiniowane w art. 4 ust.1 pkt 11 wymienionej ustawy, przy czym Ustawodawca określa, że jako działanie wolnego zawodu rozumie się czynności wykonywane osobiście. Takim wolnym zawodem jest np. radca prawny. I tu ważne rozgraniczenie – jeżeli Usługa doradztwa prawnego będzie realizowana przez Przedsiębiorcę, który będzie pracował sam i realizował ją będzie osobiście usługa ta będzie opodatkowana 17% podatkiem ryczałtowym. Jeżeli jednak Przedsiębiorca będzie działał w większym zespole tj. zatrudniał pracowników lub zleceniobiorców usługa ta będzie objęta ryczałtem w wysokości 15%
Aby ułatwić rozliczanie podatku dochodowego na zasadzie ryczałtu, zwłaszcza jeśli Przedsiębiorca wystawia kilka faktur miesięcznie objętych różną wysokością ryczałtu, warto na fakturach wpisać PKD każdej z usług.
Poniżej zamieszczamy tabelę zawierającą wybrane usługi wraz z numerami PKD i wartościami podatku ryczałtowego
Ryczałt | PKWiU | Opis | PKD |
8,50% | dział 85 | Usługi w zakresie edukacji w tym prowadzenie szkoleń | 85.59.B |
12% | 58.29 | Usługi związane z wydawaniem oprogramowania | 58.29.Z |
12% | dział 62 | Usługi związane z oprogramowaniem: tworzenie, doradztwo i instalowanie | 62.01.Z |
12% | 62.02.20.0 | Działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki | 62.02.Z |
12% | 62.02.10.0 | Usługi związane z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego | 62.09.Z |
12% | 62.03.1 | Usługi związane z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi | 62.09.Z |
14% | dział 71 | Działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne | 71.12.Z |
15% | 18.20.30.0 | Reprodukcja komputerowych nośników informacji | 18.20.Z |
15% | ex 63.11.1 | Zarządzanie stronami internetowymi (hosting) | 63.11.Z |
15% | 68.3 | Usługi związane z obsługą nieruchomości, świadczonych na zlecenie | 68.32.Z |
15% | dział 70 | Usługi doradcze związane z zarządzaniem | 70.22.Z |
15% | dział 73 | Usługi reklamowe; usługi badania rynku i opinii publicznej | 73.11.Z |
15% | dział 78 | Działalność związana z wyszukiwaniem miejsc pracy i pozyskiwaniem pracowników | 78.10.Z |
17% | sekcja K | Usługi finansowe – firma jednoosobowa | 66.19.Z |
17% | sekcja K | Obsługa prawna – firma jednoosobowa | 69.10.Z |
17% | dział 69 | Usługi rachunkowo-księgowe i doradztwa podatkowego – firma jednoosobowa | 69.20.Z |
17% | 74.3 | Działalność związana z tłumaczeniami | 74.30.Z |